De Omgevingswet
De Omgevingswet treedt op 1 januari 2024 in werking. Deze wet staat voor een goede balans tussen het benutten en beschermen van de fysieke leefomgeving. De Omgevingswet bundelt de wetgeving over en de regels voor ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water in één wet en stemt de regels beter op elkaar af.
Wat merkt u van de nieuwe wet?
- Er komen minder regels en de regels die er zijn, worden overzichtelijker.
- Alle regels van verschillende overheden zijn straks op één digitale plek te vinden.
- Voor plannen in de fysieke leefomgeving hoeft u straks maar één omgevingsvergunning aan te vragen, óók als er meerdere overheden bij betrokken zijn.
- U kunt straks in één oogopslag zien welke plannen er in de gemeente zijn.
- U wordt vroegtijdig geïnformeerd door partijen die bij u in de buurt een plan willen realiseren.
De omgevingswet
Instrumenten voor de gemeente
De Omgevingswet biedt de gemeente vier instrumenten waarbinnen zij haar taken voor de fysieke leefomgeving uitvoert.
De omgevingsvisie
Waar willen we naartoe als het om de fysieke leefomgeving van de gemeente Kampen gaat? Dat staat in de omgevingsvisie. En dan hebben we het niet alleen over ruimtelijke ontwikkelingen, de omgevingsvisie gaat ook in op thema’s als duurzaamheid, milieu, veiligheid en gezondheid. In de omgevingsvisie zijn de ambities en beleidsdoelen voor de fysieke leefomgeving voor de lange termijn beschreven.
In voorjaar 2022 kon iedereen een zienswijze op de Ontwerp omgevingsvisie 1.0 indienen. Nadat deze verwerkt was, stelde de raad de definitieve Omgevingsvisie begin 2023 vast. U kunt de Definitieve Omgevingsvisie 2023 en de Zienswijzenota Omgevingsvisie 2023 hieronder lezen. Ook is de behandeling van dit stuk in de commissie raadsbrede vraagstukken van 16 maart 2023 terug te kijken via de link: https://kampen.raadsinformatie.nl/vergadering/1015935
Het omgevingsprogramma
Hoe zorgen we ervoor dat de doelstellingen die in de omgevingsvisie staan, ook daadwerkelijk gehaald worden? De maatregelen die daarvoor nodig zijn, worden beschreven in een omgevingsprogramma. Er kunnen straks meerdere programma’s zijn. Bijvoorbeeld over de ontwikkeling van een gebied of over een bepaald thema zoals landbouw of horeca.
Het omgevingsplan
Wat er in de omgevingsvisie staat, vertalen we in juridische regels. Wat mag wel en wat mag niet? Dat staat straks beschreven in het omgevingsplan.
Als eerste stap om te komen tot het omgevingsplan worden de circa 100 verschillende bestemmingsplannen voor de woongebieden Kampen en IJsselmuiden samengevoegd in 1 nieuw actueel plan. Het ontwerp-bestemmingsplan voor de woongebieden Kampen en IJsselmuiden is in het najaar van 2022 door het college vastgesteld. Het definitieve bestemmingsplan voor de woongebieden Kampen en IJsselmuiden wordt naar verwachting in de zomer van 2023 vastgesteld door de gemeenteraad.
De omgevingsvergunning
Minder regels. Dat is het uitgangspunt van de Omgevingswet. Soms volstaat het om alleen een melding te doen voordat u een plan mag uitvoeren. Natuurlijk zijn er ook situaties waarbij een omgevingsvergunning gewoon nodig blijft. Door de komst van de Omgevingswet hoeft u straks slechts 1 omgevingsvergunning aan te vragen, ook als er meerdere overheden betrokken zijn. En, niet onbelangrijk, in de meeste gevallen weet u binnen 8 weken waar u aan toe bent.
Het aanvragen van een vergunning gaat na invoering van de Omgevingswet anders dan voorheen. U zoekt de regels op in een nieuw online loket, het Omgevingsloket. In dat loket kunt u controleren of u een vergunning nodig heeft, en deze ook direct aanvragen.
Participatie
Als u een appartementencomplex wilt bouwen, een windmolen wilt plaatsen, of bijvoorbeeld een grote aanbouw aan uw huis wilt maken, dan heeft u niet alleen te maken met de gemeente, maar ook met buren en andere belanghebbenden. Van de initiatiefnemer, degene die het plan wil realiseren, wordt verwacht dat hij mensen die daarbij een belang hebben, betrekt bij het uitwerken van de plannen.
In de Omgevingswet is participatie een aanvraagvereiste bij omgevingsvergunningen. De initiatiefnemer moet de belangen van relevante betrokkenen ophalen en duidelijk maken wat hij hiermee gedaan heeft. De Leidraad initiatiefnemersparticipatie beschrijft wat de gemeente van haar initiatiefnemers verwacht op het gebied van participatie bij een ruimtelijk initiatief. De leidraad wordt naar verwachting in september 2023 door de gemeenteraad vastgesteld.
Let op: de initiatiefnemer wordt onder de Omgevingswet aangemoedigd om aan participatie te doen, maar is dat niet verplicht. Er geldt 1 uitzondering: de gemeenteraad heeft aangewezen dat participatie wél verplicht is bij activiteiten die niet binnen het omgevingsplan passen en waarvoor wel een vergunning nodig is.
Tijdelijke bestemmingsplanstop
Vanaf 1 juli 2023 neemt de gemeente Kampen geen nieuwe verzoeken tot bestemmingsplanherziening of -wijziging meer in behandeling. De aanleiding hiervoor is dat een ontwerp-bestemmingsplanherziening of -wijziging voor 1 januari 2024 ter inzage moet liggen.
Op 1 januari 2024 treedt namelijk de Omgevingswet in werking. Er is tijd nodig om een verzoek tot bestemmingsplanherziening of -wijziging te beoordelen. En als deze beoordeling positief uitvalt dan moet er een ontwerpplan worden opgesteld, moeten onderzoeken verricht worden, moet overleg plaatsvinden met de provincie, het waterschap en/of andere overheidsinstanties en moet bestuurlijke besluitvorming plaatsvinden. De ervaring leert dat het meestal niet lukt om binnen half jaar na het indienen van het verzoek een ontwerpplan ter inzage te leggen.
Als gevolg van de invoering van de Omgevingswet worden alle bestemmingsplannen na 1 januari 2024 van rechtswege een omgevingsplan. Voor het wijzigen van het omgevingsplan gelden onder de Omgevingswet nieuwe vereisten.
Alternatief
Betekent dit dan dat er tijdelijk niets meer kan? Nee dat niet; de gemeente heeft een alternatieve mogelijkheid om in de tussenliggende periode medewerking aan uw initiatief te verlenen. Wilt u voor 1 januari 2024 een initiatief aan de gemeente voorleggen en in procedure brengen? Houd dan rekening met de volgende voorwaarden:
-
er heeft vooroverleg plaatsgevonden met de gemeente en de gemeente heeft hier positief op gereageerd;
-
het participatietraject met de omgeving is zorgvuldig doorlopen;
-
de aanvraag is voorzien van een goede ruimtelijke onderbouwing en de daarbij benodigde onderzoeksrapporten.
Heeft u plannen? Neem dan contact op met de gemeente om te overleggen wat in uw situatie de mogelijkheden zijn om hier toch verdere uitvoering aan te kunnen geven.
Veelgestelde vragen over de Omgevingswet
Wat is de Omgevingswet?
De Omgevingswet is een nieuwe wet, die voor heel Nederland geldt. Hierin staan alle wetten en regels voor de fysieke leefomgeving. Kortom een wet die gaat over alles wat u buiten ziet, hoort of ruikt.
Waarom is de Omgevingswet nodig?
Sinds 1810 zijn veel verschillende wetten en regels gemaakt voor de buitenruimte, zoals voor bodem, water, wegen, milieu, monumenten, natuur, geluid en nieuwbouw. Deze wetten zijn niet alleen ingewikkeld; ze spreken elkaar soms ook tegen en er worden meerdere termen gebruikt terwijl hetzelfde bedoeld wordt. De losse regels en wetten verhinderen ook vaak de ontwikkeling van innovatieve, duurzame initiatieven. Daarom worden 26 wetten en een paar honderd regelingen op het gebied van de leefomgeving vereenvoudigd en gebundeld in één Omgevingswet.
Wat merken inwoners van de Omgevingswet?
Inwoners merken misschien in eerste instantie niets van de Omgevingswet. Maar als u bijvoorbeeld iets wilt verbouwen aan uw huis of tuin en u vraagt een vergunning aan, dan gaat dat straks anders dan voorheen. U zoekt de regels op in een nieuw online loket, het Omgevingsloket. In dat loket kunt u controleren of u een vergunning nodig heeft, en deze ook direct aanvragen. De Omgevingswet zorgt er ook voor dat u kunt meepraten over de omgevingsvisie, het omgevingsplan en ontwikkelperspectieven in uw gemeente. En over initiatieven bij u in de buurt. Dat kan nu ook al, maar de Omgevingswet schrijft voor dat u actiever wordt benaderd om mee te denken.
Wie gaat er aan de slag met de Omgevingswet?
Eigenlijk wij allemaal. Inwoners, ondernemers en overheden zijn samen verantwoordelijk voor de kwaliteit en ontwikkeling van onze leefomgeving. Gemeenten leggen in hun omgevingsplannen niet alles meer tot in detail vast, zoals dat eerder in bestemmingsplannen werd gedaan. Door plannen globaler te beschrijven, ontstaat ruimte voor initiatiefnemers om hun plannen uit te werken. Zij moeten daar wel eventuele belanghebbenden bij betrekken. De gemeente krijgt een meer adviserende en toetsende rol.
Wat zijn de voordelen van de Omgevingswet?
Een belangrijke verbetering van de nieuwe wet is dat de fysieke leefomgeving meer in samenhang wordt gezien en benaderd. Dit betekent dat bij het invullen van plannen ook thema’s als energietransitie, duurzaamheid, sociale en maatschappelijke uitdagingen worden betrokken. De bedoeling is dat hiermee de kwaliteit van de leefomgeving verbetert en dat er sneller en betere besluiten worden genomen over de invulling van de buitenruimte. Daar hebben alle inwoners en ondernemers profijt van. Iedereen heeft straks via het Omgevingsloket toegang tot dezelfde informatie. Bovendien gaat het aanvragen van een omgevingsvergunning straks sneller.
Heeft de Omgevingswet ook nadelen?
Net als bij een verbouwing staat nog niet alles meteen op z’n plek. Dat duurt even en het kan ook wel eens fout gaan. Alle losse wetten en regels vallen straks onder één nieuwe wet. Dat is nieuw. Bovendien gaan we (inwoners, ondernemers en overheid) anders met elkaar samenwerken. Dat zal in het begin wennen zijn. Uiteindelijk gaan we ervan uit dat met de Omgevingswet de besluitvorming beter wordt en sneller gaat en dat plannen sneller gerealiseerd kunnen worden.
Waar kan ik meer informatie over de Omgevingswet vinden?
Wilt u meer weten over de Omgevingswet? Kijk op aandeslagmetdeomgevingswet.nl of op de website van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO): iplo.nl.
Blijf op de hoogte
Waar veranderingen u als inwoner direct raken, wordt u hierbij actief betrokken en over geïnformeerd. Houd daarvoor deze website en de gemeentepagina in huis-aan-huiskrant De Brug in de gaten.
Heeft u een vraag over de komst van de Omgevingswet? Stuur dan een e-mail naar omgevingswet@kampen.nl.